Su porta tabata semper habri!(2)

10 May, 2025

Esaki ta parti final di e artíkulo tokante pader Paul Brenneker

Komo konosedó di folklor, kustumber i kreensia di nos pueblo el a publiká hopi buki i foyeto ilustrá ku portrèt ku e mes a saka. A keda material ainda registrá i debidamente wardá. Hopi aña pasá el a saka tambe hopi portrèt bou di awa ku un kámara ku e mes a traha (Met de camera op de zeebodem 1953 – Paul van Venlo – seudónimo di pader Brenneker). El a skirbi, pinta, tene eksposishon i bende sierto di su obranan pa yuda pober.

Hendenan ku a trata pader Brenneker o a traha kuné, por a krese, bira mas riku spiritualmente. E tabata ekspresá pensamentunan manera: ‘Tur Krus ta Blanku’, pasobra e ta konvensí ku sufrimentu ta sublimashon. Tur sufrimentu tin un balor grandi pa benefisiá abo i bo próhimo. Ta lèsnan di bida ku ta sirbi hende di konsuelo, di konformidat, i ku ta duna speransa tambe.

E tabata un hende ku tabata skucha ku pasenshi, un kristian ku realmente a biba segun e evangelio ku e tabata prediká. Un hende sinsero, di un optimismo salú i un gran sentido di humor.

Un di su deseonan pa e pueblo akí tabata pa nos atkirí e kustumber di lesa, di studia pa bai dilanti spiritualmente, di manera ku nos por yuda otro tambe kana e kaminda di progreso i gosa asina di independensia spiritual.

Pader a risibí vários rekonosementu pa su aporte sosial i kultural.

Entre otro: Kondekorashon di kas real: Ridder in de Orde van Oranje Nassau- Premio Colá Debrot – Distinshon di B’Nai B’Rith District XXIII- i Premio di Fundashon Johan Borgman

I tur trabou útil ku el a traha, tur bondat ku na nos pareser pader Brenneker a hasi, ainda a laga e mes ku e pregunta: “Wat had ik nog meer moeten doen en heb ik niet gedaan”.

Un bida so ta muchu kòrtiku pa un berdadero apòstel di Kristu, manera Brenneker, hasi tur loke e ker a hasi. Pero nos ku sa kuantu el a duna di su mes pa e pueblo akí i pa posteridat, ta gradisidu pa su esfuersonan i pa e siñansa di Mateo ku el a laga pa nos: “Tur loke boso hasi pa un di esnan di mas humilde di mi rumannan, boso a hasi pa mi”.

Fundashon Pam pa mi ruman i amigunan di pader Brenneker, a pidi Hortence Brouwn pa traha un busto di pader i a pon’é esaki den kurá di Jacob Gelt Dekker Institute i Nationaal Museum (NAAM) pa den nos historia, su memoria keda bibu. I klaro ku ta su amigu/ruman, Elis Juliana ta esun ku a desvelá e busto. E busto awor akí ta na NAAM.

Pader Brenneker, konosedó di kosnan di antigwedat, kustumber i kreensia tin un kantidat impreshonante di publikashon na su nòmber.Ta loke el a skibi entre 1945 i 1992. El a usa komo seudónimo Paul van Venlo, Frans van Venlo i su nòmber di kombentu: Vitus Brenneker. Su kolekshon di mas di 1000 piesa di museo ta bon wardá na Nationaal Museum. Tambe e tin vários kos skirbí sin publiká.

Hopi artíkulo tokante pader Paul Brenneker ta disponibel entre otro na Biblioteka Públiko Kòrsou. Su programa na Radio Hoyer: “Morde Supla” Di’i Dios, Na Radio Kòrsou FM: “Kom, luister even” i na e mes radio ei tambe “Chi ku Cha”.

100 Grabashon (ku el a hasi huntu ku Elis Juliana) riba tape ta kontené kantika bieu, kantika di katibu i nan ta den e kolekshon Zikinzá, disponibel pa públiko konsultá entre otro na Centraal Historisch Archief i na Biblioteka Públiko Kòrsou.

Ami definitivamente ta konsiderá pader Paul Brenneker komo un héroe di Kòrsou. E no tabata un héroe den sentido militar òf polítiko, pero den su ròl komo pader i antropólogo popular, su aporte pa e identidat i kultura di nos pueblo ta bai hopi leu.

Brenneker a dediká su bida pa kolektá informashon, kuenta, buki di rekuerdo, poesia popular, i práktikanan folklóriko. Sin dje, hopi di e sabiduria popular di nos antepasadonan lo a pèrdè.

E no tabata konsentrá riba e élite, sino riba hòmber i muhé di pueblo: hende ku tabata konta kuenta, hasi trabou di man, tene tradishon bibu. El a duna nan bos i dignidat.

Su trabou no tabata solamente dokumentashon òf investigashon kultural .Brenneker tambe tabata un pastor ku gran kompashon sosial, i su yudansa na hende pober tabata un parti fundamental di su bida.

Siendo hulandes oropeo di nasementu, Brenneker a integrá kompletamente den komunidat di Kòrsou. El a siña papiamentu bon, a mustra rèspèt pa kultura lokal, i a defendé su importansia, inkluso den tempu ku kolonialismo tabata hopi fuerte.

Su trabou a inspirá investigadornan, poeta, maestro i artista. El a planta simia pa hopi desaroyo kultural ku nos ta mira awe.

Pa pader Paul Brenneker, dignidat humano no tabata un palabra grandi, sino algu real ku mester siña, preservá i praktiká, tantu den palabra komo obra.

Elis Juliana IN MEMORIAM PADER PAUL BRENNEKER
1996 – 7 di febrüari – 2006
Kòrsou ta rekordá|
e kangreu di Hulanda
seku riba baranka
sin e patanan delegá
ku a kana kas pa kas
bishitá humildat,
sin e tenglanan pastoral
ku tabata parti hostia
di pan ku su manteka
pa yena stoma bashí.
Solo ni biento a logra garna
su wowonan
haltu riba antena
di su fe kristian.
Su faronan ainda ta guia
barku di pobresa
riba lamá di duda
i insiguridat,
ta fortifiká belanan
kansá di ultrahe,
ta enkurashá timon
den e lucha pa yega
tera firme bin ankra
den haf di Kreador.
Dies aña pasá
el a muri ku portrèt
di su mama na su pechu.
E muhé ku leu ayá
te na rant di Alemania
a manda un kangreu chikí
bin koba buraku grandi
di karidat den suela duru
di nos patria Kòrsou.

 

 

10 Comments

  1. Dennis Rosario

    Danki 1000X.

    Reply
  2. M. Wallé-Juliana

    Dia pa Djo Rumannan!
    Tremendo..
    Hopi bunita Relato di nos Pader Brenneker!
    Mi a lesa ku Smak kòrdando bishita di Pader antes na nos kas serka Papai Òmpi Elis.
    Dushi Rekuerdo!
    Danki danki Perci ⚘️

    Reply
  3. Reginald V. Römer

    Fantástiko relato! Ta un tesoro inmenso nos a heredá! Mashá danki pa rekordá tur loke nos avochinan i antepasadonan a laga pa nos!👍🏽🙏🏽🙅🏽‍♂️

    Reply
  4. Mavis Kwidama

    Un bida dedika e a biba.
    Segun siñansa di Mateo, e pida ei mi a gusta semper.

    Reply
  5. Iris Martina-Koeyers

    Tremendo…. Percy. Mas mihor bo no por a deskirbié su bida. Su importansia den un tempu difisil pa ns antepasadonan. Danki na dje ku ns tin hopi kos Dokumenta, ku ns por siña for di dje i Danki na bo persona pa kompartinan ku ns i hasi ns mas Konsiente. Un millon de grasias.

    Reply
    • Ido Steen

      Otro ehempel ku nos kultura ta riku pa atraé tur ku tin interes pa koba, buska motibu pa uni nan mes den nos bida, nos pais.

      Siendo un acerdote Paul a bisti diferente pèchi i a kumpli tur afó ku su amor pa su pròhimo.
      Tremendo obra doble P, Persey Pinedo.

      Reply
  6. Tilly Pikerie

    🙏🏿

    Reply
  7. Carlos Larmonie

    Un gran homber ku mérésé mas atenshon durante dianan di kultura. Bon trabou Percy!

    Reply
  8. Harry Moen

    AMEN!

    Reply
    • Sinuhe Oomen

      Bonita artikulo! Danki!

      Reply

Leave a Reply to Sinuhe Oomen Cancel reply

Lo no publiká bo email. Áreanan rekerí tin e marka *

Komentario resien

Kategoria