Mundu ta un fandango, ken ku no ta balia ta loko.

(Gosa di bida, paso bo no sa kiko mañan lo trese. (Sapaté, na bo sapatu! Reginald V. Römer)

3 Feb, 2024

Ku nos tabata rabiá, si nos tabata hopi rabiá na 1979, i ku rason, pasobra nos tabata bai prepará kada biaha, komo fanátiko di Carlos Coffie, ku tabata biba e tempu ei den kas di polis na Mundu Nobo. I komo bario, ku tabata hopi uní, komo amante di tumba i karnaval, nos tabata sostené Carlos Coffie tur tur. Un tiki tambe komo fanátiko siega.

Kon tur kos a kuminsá?

Carlos Coffie tabata bai festival di tumba, i nos di Mundu Nobo tabata bin huntu, prepará strategia kon ta bai apoyá Carlos Coffie. Nos mes tabata traha “banner” i nos tabata bai kologá esakinan den vèlt di Subt. Na diferente okashon, nos mester a kita e “banner” pasobra e tabata stroba bista di otronan. Carlos Coffie su tumbanan tabata bon i tabata haña hopi akohida serka públiko. Klaro ku nos di Mundu Nobo tabata sòru pa e ambiente krese mas i mas. Na 1978, Carlos Coffie no por a bai festival, pa motibu di morto di su mama i Gibi Balentina a bai ku e tumba di Carlos, “Bala di kañon”. E tumba aki a kai den premio, pero promé ku esaki, Carlos no a kai den ningun premio. Su siguiente aña, Carlos Coffie a presentá ku e tumba “ei abo, bon ta sinti dushi”?. Un tumba ku a dal masha bon mes i straño ku por parse, a keda for di tur premio. Ounke e piesa aki a bira kek di karnaval i tur hende tabata kanta i basilá riba e tumba.

Den un bishita despues na Fort Waakzaamheid, mi a topa ku e konosido Herman “Manchi” Pieters i el a bisa mi, pakiko bosnan di Mundu Nobo no ta koroná Carlos Coffie komo Emperador di Tumba, ku ta mas haltu ku Rei di Tumba. Klaro ku mi no ta kier a krea e situashon kaminda nos ta bai kontra di Asosashon di Músiko i p’esei nos a yama nos festival, “Festival di Tumba Loko Loko” i adelantá nos a pone, ku no por tin otro ganadó, ku no ta Carlos Coffie.

Huntu ku Edsel Everts, Carlos Dania, Henny Jacobs, Monchi Sille i Sin Paulina, nos a forma e komishon di Tumba Loko. Sobrá ta historia, e festival aki a krese i bira un di espektákulonan grandi di nos karnaval.  Di un forma harmonioso tur aña abitantenan di Mundu Nobo tabata buta man na obra pa organisá e festival, kontribuyendo asina ku nan bario i tambe hasiendo karnaval di Kòrsou mas grandi. Hóbennan di bario di Mundu Nobo tabata esnan enkargá ku trabounan di konstrukshon.

Manera ya mi a menshoná, tur kantante ku partisipá sa ku mas leu ku nan por yega ta na di dos lugá, pasombra promé lugá ya tabata definí. Nos promé aña di festival na 1979, nos a logra hinka mas ku 3 mil hende riba kancha di tènis i despues nos a muda bai vèlt di Mundu Nobo, Skol Mgr. Nieuwindt i tambe nos tabata den Coney Island.

Tabatin masha eksigensia di parti di organisashon: no ta permití ni shawawa ni wastafango na  e festival; tur hende mester a bisti karson tres kuart i un T-shirt di karnaval; hende hòmber mester tin pèchi o sombré i mucha muhé mester tabatin un flor den nan kabei. Entrada tabata di 100 sèn i siguiente aña e tabata un oumento i a yega dosshen sèn.Kada aña tabatin otro eksigensia i nos públiko tabata tene nan mes na e reglanan stipulá.

Partisipantenan

Nos tabata trata mas tantu posibel pa nos keda den kas, esta hendenan di Mundu Nobo i de bes en kuando ekspandé i bai Charo. Kere mi: nos tabata haña masha hopi petishon mes pa partisipashon di hendenan pafó di nos bario. Semper tabata Los Caramelos/Billoneros ku tabata nos banda pa kompañá partisipantenan i tabata imposibel pa laga e kantantenan di Los Caramelos mes afó. Por sierto nan tabata parti integral di e show. Carlos Coffie tabata presentá komo klímaks di e programa. Bandanan ku banda di Caramelos/Billoneros a yega di toka: Eksplosivos – Típiko Sòpitu(banda di famia Everon di Charo, ku semper a kooperá ku e festival)– Estrellas del Caribe, huntu ku Frank Cafsia i Yvonne Gumbs i Doble R . Partisipantenan pa añanan largu: Willie Cratsz – Rene i Sonny Samson -Orlando Cuales – Ced Ride – Clarck de Windt – Kèkè Willems – George Willems – Ibi Petronella – Erwin Kastaneer – Papa “Baby Face” Zimmerman – Sherwin Kastaneer ( komo mucha semper tabata kaba su presentashon ku: mi ta bai pishi awor pa mi bai drumi) Wenny Jacoba (esun di Mundu Nobo).

Nos tabata realmente haña kooperashon di tur hende i problema di sèn nunka tabata problema pa nos organisashon. E tempu ei, Curacao hardware – Tauro Motors i The Tunnel tabata spònser nos festival mashá bon mes.

Popularidat di e festival.

Rònt Kòrsou tabata papia di e festival i dia di e festival, polis mester a sera kayanan rònt di nos bario, si nò tur kos tabata pega. Nos tabata tin atenshon di Kòrsou kompletu, pasobra esnan ku no por a bin, por a skucha e festival na Radio, tantu Z-86, Radio Hoyer i Radio Caribe tabata transmití. Nos a spièrta nan ku nos no por a garantisá un transmishon sin algu skef òf dòbel sintí.
Interes di parti di artistanan/kantantenan lokal, ku kier a forma parti di e show, pero nos no por a akseptá esaki, pa motibu ku semper nos programa tabata yen, ku nos mes hendenan i nos tabata kier a mantené esaki asina tambe.
Popularidat di e programa tabata grandi, ku Steven Martina (1989) e tempu ei na Ulanda na Tilburg, a sigui nos modelo i a organisá festival di tumba loko den teater de Noorderligt, kaminda nan banda, Latin Vibration, a kompañá mas ku 20 partisipante den nan festival. Den 3 aña di tempu e evento ei a para bira e evento di mas importante di Ulanda, bou di Antianonan.
Riba nos éksito, tantu Grupo Globo komo Pa Pasa un Prèt, tambe tabatin nan programa di Tumba Gate i nan anochi sensurá.

Despues ku algun miembro a bai Ulanda i nos organisashon a bira muchu chikí, nos a stòp despues di 7 aña ku e festival. I awor aki no ta pasa un aña, ku no ta sali un hende puntrando nos: Ki dia e Festival di Tumba Loko Loko di Mundu Nobo ta bin bèk. Awe 45 aña despues, nos tereno di e aktividat di tumba loko loko ta desolá, e vèlt ku tabata nos orguyo, e promé vèlt di Kòrsou, kas di deportistanan grandi di Kòrsou, tereno kaminda timnan internashonal a hunga, lugá kaminda nos a mira sine trùk, awe e vèlt ei ta den un estado deplorabel, tur na yerba, usá komo lugá di parker, ku un antèna masha grandi riba dje, i no ta den ningun sorto di kondishon pa usa pa ningun aktividat. Nos a roga na tur santu i te 1995 ainda, Fundashon Hechamos a pidi pa yudansa, pero nada no a sosodé.
Kada biaha mi pasa ei banda, mi kurason ta hasi doló, i mi ta kòrda riba Jose Maria Hellburg den La Union: Neglectus fragment terra!

33 Comments

  1. Emy S. Coelho

    Danki, Percy.
    Historia, dushi rekuerdo.
    Mi mes a rekorda ku mi a bai wak festival di tumba loko loko, añanan atras, ku mi tabata un tiki mas yong.

    Reply
  2. Henny Jacobs

    Percy,danki pa e relato,na 1978 nos a ser nombra dor Di laprensa komo e bario di anja ku nos slogan kwida e e luga. Esaki tambe nos tabata hasi tur anja huntu ku tur habitat nan, zorg e luga ta nechi i limpi. Nos tabata forma e komishon pero ta hopi hende mas a juda, bario tabata uni . Semper mi ta keda orgulloso Di ta mucha Di mundu nobo.

    Reply
  3. Iris Martina-Koeyers

    Dushi rekeurdo di Tumba loko ns tin. Komo mucha muher hopi hoben mi a kuminsa traha na Kodela, ku Erwin “Pavo Win” tambe laborando. Mi prome bishita na Festival di Tumba aña 1979. Win a bisa ns di Tumba Loko. Ns a bai ns grupo di rumannan, lagando auto na kas i na pia di ns kas na Wishi, rumbo Mundu Nobo. Esta un ambiente. E Festival a ranka sali bon. Un ambiente total. Ta tur aña ns tbta kana bai na pia, pasombra tin asina tantu auto, ku ta sali ns mas mihor bai na pia. Carlos Koffie mester gana. Esta un nostalgia. Tambe mi ta korda George Merced q.e d. tambe di Kodela tbta organisa wega di bala riba e veld ey. Anto e tbta grita semper “jongens”.
    Danki pa tene e historianan aki bibu. Te awe te ahinda ns ta bai Tumba, kuminsando 45 aña pasa.

    Reply
  4. Ojee

    Historia tremendooo

    Reply
  5. ETW

    Danki Percey P
    Dushi tempu sigur sigur.

    Reply
  6. Dennis Rosario

    Kancha pa deporte nos tin de sobra, duna nan un idea ki por hasi ku e veld.

    Reply
  7. Albert

    Danki, Percy. Senper mi a tende di Festival di Tumba Loko Loko, pero mi no tabata sa e historia su tras. Danki

    Reply
    • percy.pinedo

      Albert esei ta e idea, pa siña konnosé nos historia riku.

      Reply
      • Rudsel van Lamoen

        Bunita rekuerdo di e aktividat ei ku nos a presensiá komo hoben… 45 aña a pasa dj’e maner’ei.

        Reply
        • percy.pinedo

          Duru mes tempu ta bai Rudsel i nos a gosa di bèrdat

          Reply
  8. Jacky Copra-Timmer

    Hopi dushi mi bario tabsta semper. Danki pa kordami riba Festival di Tumba LokoLoko.

    Reply
  9. Frederik.L.Belliot

    Hopi bon Pipo Nostalgia.e temponan ei nunka mas ta bini bek.bon tempo .Nos a gosa un bol.

    Reply
      • Gonzalo Cuales

        Mi ta korda e slogan…”Tumba loko…loko loko”. E tabata un promoshon of ta un tumba mes?? Tremendo rekuerdo atrobe Percy…

        Reply
        • Harry Moen

          Tumba loko….loko loko
          Komposishon: Ced Ride
          Kantante: Sigmund Ridderplaat
          Agrupashon:Combo Gewoon
          1996
          Cinelandia

          Reply
        • percy.pinedo

          Gonza ke tal, Sigmund Riderplaat a kanta Tumba Loko, pero e no tin nada di aber ku nos nòmber di e festival. E ta mas bien pa ningun hendw no kere ku e ta un kos serio, pero puro puro basilon.

          Reply
  10. Orsine

    Nostalgia a dalmi, Tumba Loko Loko komo mucha chiki mi mayor nan tbt bai gosa i bin kas ta hari I konta kiko awordu kanta.
    Billoreros i Caramelos ta banda nan ku ma lanta ku ne! Semper nan tabata toka na kas di mi wela Cheta Philipa na Sucuweg ora Ruman nan Philipa pone nan fiesta.
    Temporada di Karnaval semper tin un fiesta ku un tema i tur hende ta bisti I bin gosa.
    Dushi tempu !

    Reply
    • percy.pinedo

      Orsine hopi nostalgia mes. Hopi rekuerdo.

      Reply
    • Maris Koeiers

      Ami a bai e fiesta ku mester a bisti na mucha chiki einan. Tur hende muhé ku flektu ku sinta den kabei, shimis ku sinta mara patras , sapatu ku mea. Hopi Dushi tempu di Flavia, Ilgia ku Nornan, ku tabata pensa kosnan Masha leuk mes.
      Hopi Dushi tempu

      Reply
    • Lucille Trinidad

      Dankii mi a sa algu kumi no tbt sa…mi por magina mi kon dushi lo tbt 👍💙

      Reply
  11. Jeanine Constansia-KooK

    Danki pa komparti ku nos tur e informashon aki, kual ta hopi interesante.
    Meskos ta konta pa e tres artikulonan anterior skirbí.
    Traspaso di konosementu y informashon ta di gran balor pa nos sigi edifiká nos mes.

    Reply
  12. ARNELL

    PONE DEN KURA DI SAMBIL..
    ARNELL & ORKESTA TA KOMPAÑA NAN!😉

    Reply
    • percy.pinedo

      Por ta algu pa otro aña, pero den bario i no den Sambil

      Reply
    • Curt

      Danki pe artikulo aki. Komo mucha di Laufferstraat jamas mi por lubida tumba Loko Loko. Ta bon pe historianan di bario no bai perdi.

      Reply
  13. Lisette van Lamoen-Garmers

    Amor pa tumba I pashon pa planta simiya di union den bario.
    Traha huntu, krese huntu ku un meta komun. Huntu formá i krea un miho mañan. Orguyoso di boso

    Reply
    • percy.pinedo

      Lisette un bario ku ta respondé na kualkier yamada pa ban hasi algu positivo pa nan bario. Asta nos a sera kabes, pa kaba ku e grismèn di e tempu ei den nos bario. Awor aki e bario ei no ta un bista, segun mi e bario ku mas kas deterioria ku kualke otro bario.

      Reply
      • Carlos Larmonie

        Dushi rekuerdo Percy. E historia tras di e festival tabata hopi bunita.Antes tabata reina un sentimientu di union i sigur di orgujo den e barionan ku kasi no tei mas. Danki pa komparti e bunita historia aki.
        .

        Reply
      • Wimpy

        Percy Danki pa komparti historia ku mi no tabata sanof korda

        Reply

Submit a Comment

Lo no publiká bo email. Áreanan rekerí tin e marka *

Komentario resien

  • Carlos Larmonie on “SOFT MELODY”!: “Asina tin mas personanan ku a lucha pa e ínhustisia sosial i laboral ku tabata i ta tumando luga ketu…May 5, 11:05
  • Natalie Samson on “SOFT MELODY”!: “Danki pa kompartí, esaki ta duna e lokual Percy a skirbi, un ttoke personal. Danki Percy.May 5, 07:59
  • Ruben La Cruz on “SOFT MELODY”!: “AMi i mi señora a traha un video di Mac su bida. Di su hestoria i ken Mac ta. Ta…May 5, 05:05

Kategoria