Su porta tabata semper habri!(2)

10 May, 2025

Esaki ta parti final di e artíkulo tokante pader Paul Brenneker

Komo konosedó di folklor, kustumber i kreensia di nos pueblo el a publiká hopi buki i foyeto ilustrá ku portrèt ku e mes a saka. A keda material ainda registrá i debidamente wardá. Hopi aña pasá el a saka tambe hopi portrèt bou di awa ku un kámara ku e mes a traha (Met de camera op de zeebodem 1953 – Paul van Venlo – seudónimo di pader Brenneker). El a skirbi, pinta, tene eksposishon i bende sierto di su obranan pa yuda pober.

Hendenan ku a trata pader Brenneker o a traha kuné, por a krese, bira mas riku spiritualmente. E tabata ekspresá pensamentunan manera: ‘Tur Krus ta Blanku’, pasobra e ta konvensí ku sufrimentu ta sublimashon. Tur sufrimentu tin un balor grandi pa benefisiá abo i bo próhimo. Ta lèsnan di bida ku ta sirbi hende di konsuelo, di konformidat, i ku ta duna speransa tambe.

E tabata un hende ku tabata skucha ku pasenshi, un kristian ku realmente a biba segun e evangelio ku e tabata prediká. Un hende sinsero, di un optimismo salú i un gran sentido di humor.

Un di su deseonan pa e pueblo akí tabata pa nos atkirí e kustumber di lesa, di studia pa bai dilanti spiritualmente, di manera ku nos por yuda otro tambe kana e kaminda di progreso i gosa asina di independensia spiritual.

Pader a risibí vários rekonosementu pa su aporte sosial i kultural.

Entre otro: Kondekorashon di kas real: Ridder in de Orde van Oranje Nassau- Premio Colá Debrot – Distinshon di B’Nai B’Rith District XXIII- i Premio di Fundashon Johan Borgman

I tur trabou útil ku el a traha, tur bondat ku na nos pareser pader Brenneker a hasi, ainda a laga e mes ku e pregunta: “Wat had ik nog meer moeten doen en heb ik niet gedaan”.

Un bida so ta muchu kòrtiku pa un berdadero apòstel di Kristu, manera Brenneker, hasi tur loke e ker a hasi. Pero nos ku sa kuantu el a duna di su mes pa e pueblo akí i pa posteridat, ta gradisidu pa su esfuersonan i pa e siñansa di Mateo ku el a laga pa nos: “Tur loke boso hasi pa un di esnan di mas humilde di mi rumannan, boso a hasi pa mi”.

Fundashon Pam pa mi ruman i amigunan di pader Brenneker, a pidi Hortence Brouwn pa traha un busto di pader i a pon’é esaki den kurá di Jacob Gelt Dekker Institute i Nationaal Museum (NAAM) pa den nos historia, su memoria keda bibu. I klaro ku ta su amigu/ruman, Elis Juliana ta esun ku a desvelá e busto. E busto awor akí ta na NAAM.

Pader Brenneker, konosedó di kosnan di antigwedat, kustumber i kreensia tin un kantidat impreshonante di publikashon na su nòmber.Ta loke el a skibi entre 1945 i 1992. El a usa komo seudónimo Paul van Venlo, Frans van Venlo i su nòmber di kombentu: Vitus Brenneker. Su kolekshon di mas di 1000 piesa di museo ta bon wardá na Nationaal Museum. Tambe e tin vários kos skirbí sin publiká.

Hopi artíkulo tokante pader Paul Brenneker ta disponibel entre otro na Biblioteka Públiko Kòrsou. Su programa na Radio Hoyer: “Morde Supla” Di’i Dios, Na Radio Kòrsou FM: “Kom, luister even” i na e mes radio ei tambe “Chi ku Cha”.

100 Grabashon (ku el a hasi huntu ku Elis Juliana) riba tape ta kontené kantika bieu, kantika di katibu i nan ta den e kolekshon Zikinzá, disponibel pa públiko konsultá entre otro na Centraal Historisch Archief i na Biblioteka Públiko Kòrsou.

Ami definitivamente ta konsiderá pader Paul Brenneker komo un héroe di Kòrsou. E no tabata un héroe den sentido militar òf polítiko, pero den su ròl komo pader i antropólogo popular, su aporte pa e identidat i kultura di nos pueblo ta bai hopi leu.

Brenneker a dediká su bida pa kolektá informashon, kuenta, buki di rekuerdo, poesia popular, i práktikanan folklóriko. Sin dje, hopi di e sabiduria popular di nos antepasadonan lo a pèrdè.

E no tabata konsentrá riba e élite, sino riba hòmber i muhé di pueblo: hende ku tabata konta kuenta, hasi trabou di man, tene tradishon bibu. El a duna nan bos i dignidat.

Su trabou no tabata solamente dokumentashon òf investigashon kultural .Brenneker tambe tabata un pastor ku gran kompashon sosial, i su yudansa na hende pober tabata un parti fundamental di su bida.

Siendo hulandes oropeo di nasementu, Brenneker a integrá kompletamente den komunidat di Kòrsou. El a siña papiamentu bon, a mustra rèspèt pa kultura lokal, i a defendé su importansia, inkluso den tempu ku kolonialismo tabata hopi fuerte.

Su trabou a inspirá investigadornan, poeta, maestro i artista. El a planta simia pa hopi desaroyo kultural ku nos ta mira awe.

Pa pader Paul Brenneker, dignidat humano no tabata un palabra grandi, sino algu real ku mester siña, preservá i praktiká, tantu den palabra komo obra.

Elis Juliana IN MEMORIAM PADER PAUL BRENNEKER
1996 – 7 di febrüari – 2006
Kòrsou ta rekordá|
e kangreu di Hulanda
seku riba baranka
sin e patanan delegá
ku a kana kas pa kas
bishitá humildat,
sin e tenglanan pastoral
ku tabata parti hostia
di pan ku su manteka
pa yena stoma bashí.
Solo ni biento a logra garna
su wowonan
haltu riba antena
di su fe kristian.
Su faronan ainda ta guia
barku di pobresa
riba lamá di duda
i insiguridat,
ta fortifiká belanan
kansá di ultrahe,
ta enkurashá timon
den e lucha pa yega
tera firme bin ankra
den haf di Kreador.
Dies aña pasá
el a muri ku portrèt
di su mama na su pechu.
E muhé ku leu ayá
te na rant di Alemania
a manda un kangreu chikí
bin koba buraku grandi
di karidat den suela duru
di nos patria Kòrsou.

 

 

Loading comments...

Komentario resien

Kategoria