Landsloterij: Speransa di hopi, gloria di algun!

15 Jun, 2024

Pa hopi aña Ismael mi tata tabatin su “pòstbùs 2112” den e edifisio di “Landsloterij”, ku despues di su morto, ami a usa te despues ku nan a eliminá pòstbùs. Pa un tempu basta largu mi tabata gusta frekuentá e edifisio, ya ku pa tur servisio di pòstkantor, mi tabata hasi uso di e edifisio akí. Banda di esaki mi tabata gusta e diseño di pida trapi i e “bulevar” pa bai departamento di “Landsloterij”, pasobra mayoria biaha, si bo subi e parti aki, ta pa bo bai kambia bièchi ganadó. Mayoria hende tabata kumpra bièchi riba kaya.

E promé menshon di Loteria na Kòrsou ta bai bèk te final di siglo 18. Na 1792 dos miembro di un lozji di mazòn kier a rekoudá fondo pa nan konstruí un sala pa mazònnan. Ku tal propósito nan a manda un petishon pa gobièrnu. Na 1797 a funda un loteria nashonal. Esaki no tabata un éksito, ya ku pueblo mes tabata organisá i partisipá na diferente loteria strañero.

Na 1818 gobièrnu a duna Sr. Isaac Cardoze pèrmit pa organisá un loteria nobo. Durante siglo 19, loteria riba plaka i merkansia a bira un fenómeno popular i a plama rònt Kòrsou.Hopi biaha na kas nos hendenan tabata hunga wega den grupo ‘wega di loteria’. Ta klaro ku tabata hunga ‘loteria di kas’ sin petishon ni pèrmit di gobièrnu. Ta te 1932 a lanta “Loterijbond Fortuna” pa un periodo di 25 aña.

Fundashon, Organisashon i Meta di “Loterijbond Fortuna”.

“Loterijbond Fortuna” tabatin, meskos ku e Landsloterij aktual, un karakter klaramente sosial, ku meta pa: sostené institutonan di karidat, siensia, arte òf di otro interes general. Entre otro: Stichting St. Dominicus Liefdewerk, R.K. Sport Centrale, CUROM, Liga di Socorro, La Caridad, Asistensia Mutuo i 11 asosiashon mas ku den final a bira 20.

Fortuna su kantor tabata den Breedestraat, ariba di e edifisio di Ackerman i despues nan a muda bai Hanchi Bientu dilanti Misa di Santa Ana.

Landsloterij

Na 1949 a funda  Landsloterij, pero ta promé di mart 1952 Landsloterij a kuminsá ku su aktividatnan i realmente un era nobo a kuminsá. For di 1952, Landsloterij a konosé diferente direktor, kuminsando ku Sr. Gustave de Jongh i awor aki S. Angelo Guillermo.

Landsloterij konosé na Kòrsou un ofisina prinsipal, miéntras na otro islanan tin e asina yamá puntonan di benta.

Otrobanda tabata bario konosí komo e bario di loteria. Den e bario akí bendementu di loteria strañero a konsentrá. Loterijbond Fortuna tambe tabatin su ofisina den Otrobanda. E tempu ei sorteonan tabata tuma lugá na e piso abou di Hotèl Americano òf na teater Brion. Despues nan a muda pa e piso ariba den e edifisio di Tong Fat den Breedestraat, kaminda despues a bin Arti’s Supermarket.
Dia 9 di sèptèmber 1964 a drenta e edifisio aktual, ku un ofisina di pòst ouksiliar i “Landsradiodienst” na e piso abou.

Premionan

Landsloterij lo mester a bira un medio pa redusí influensia di loterianan strañero ilegal. Den e promé añanan tabata bende tur bièchi ku nan saka, i benta tabata bai asina bon, ku a disidí di oumentá e kantidat di bièchi  imprimí te na 25 mil.
Influensia di loterianan strañero a keda sumamente grandi i e echo ku na 1954 un yu di Kòrsou a saka 6 kabai ganadó i gana 1 mion bolívar den e konosido “cinco y seis” venezolano, a yuda hasi loteria internashonal mas popular. Tur esaki a pone ku benta di bièchi a kai enormemente.
Gobièrnu a disidí e ora ei, pa oumentá premio di bièchi, ku e speransa ku si oumentá premio, esei lo stimulá hende pa kumpra bièchi di Landsloterij, i ademas esei ta un manera pa yuda tene e loterianan strañero afó.
Landsloterij a hasi diferente adaptashon na skema di premio i hasi esaki mas atraktivo. Premionan a bai di 35 mil te 200 mil, 4 biaha pa aña premio di mei mion i un mion florin. Tabatin premio di outo i diferente otro premio.

E sorteo mes tabata un evento riba su mes. Sorteo tabata kuminsá 6or di mainta, miéntras ta kasi semper ta te 12or di anochi personal por a bai kas.Mas o ménos 15 persona ta presente pa drei, saka, anunsiá i kontrolá premionan. Direktamente despues ku bièchi kaba di hunga direktor ta anunsiá e premionan grandi riba e bòrchi di Landsloterij, ku ta visibel pa públiko.
Awendia sorteo ta kuminsá mas lat i no ta dura dje tantu tempu ei mas. Sorteo ta tuma lugá tradishonalmente riba djaweps i riba djabièrnè bo ta haña e lista den korantnan lokal i awor tambe via ret sosial.

Pia Largu

Den añanan ochenta benta a baha drástikamente i den dékada 90 (1997), ku reseshon ekonómiko i kompetensia di “Wega di number” el a bira pió. Na 1987 a bin pa promé biaha ku premio di 1 mion i dos aña despues ku un premio di 2 mion florin. Pa esaki a bin ku un bièchi nobo yamá “Pia Largu”. “Pia Largu” tabatin un kantidat di 20 repi na lugá di 10 repi. No opstante tur e propaganda ku a hasi, “Pia Largu” no a bende bon. “Pia Largu” su pia no a kue tera.

Manera mi a menshoná kaba, kompetensia di bendementu di number, kantidat di habitante di Kòrsou a bira ménos i klientenan di Landsloterij tabata “birando bieu”, tur esakinan tabata motibu ku benta a baha drástikamente.

Landsloterij a drenta e era di digitalisashon i kosnan ta bai mas kontrolá i mas lihé. Ounke ku tin espasio pa mas modernisashon. Personalmente ami lo kier mira e “Loto pa Deporte” kristalisá i mi sa ku Landsloterij tin un konsepto ku nan a desaroyá i ku ta kla ( kasi) pa ehekutá.

E bista ku bo ta haña dianan promé ku wega di bièchi ta úniko, rebendedónan, den mayoria kaso hende muhé di edat avansá, ounke ku hende hòmbernan no ta kedando atras, ta pone ku Landsloterij ta na kada skina. Esaki ta un parti históriko di nos folklor.

Finalmente awor akí den komunidat Landsloterij te’i pa keda. Pa tur hende e loteria ta nifiká e soño ku di un dia pa otro nan ta bira mionario. Èhèèèèèè!

11 Comments

  1. Kevin Carry

    Ta pa motibu di bo background diversifiká bo por e kos aki asina bon.
    Once again: masha bon mes

    Reply
  2. Kevin Carty

    Ta pa motibu di bo background diversifiká bo por e kos aki asina bon.
    Once again: masha bon mes

    Reply
  3. Marlen Pardo

    Otro bunita historia. Forsa I sabidoria pa sigui hasi nos historianan konosí pa pueblo. Danki.

    Reply
  4. Frederik.L Belliot

    Hopi bo Pipo,mi mama tambe tabata bende bijechi.Un pida bijechi tabata kostaFls.1.25 pa pida.mi kiersa ku e bendedor tabata gana 0.25 pa pida lbijechi di fls 1.25 mi no ta sigur.Hopi bon,e pueblo ta sinja su historia

    Reply
  5. George Douglas

    Informashon interesante. Awo mi ta kompronde ku mi tin 25 aña ta yorabo pa nos ban baka, pero bo ta spring de pijp. Ta foi chiki bo ta den e ko anto….Mi ta keda pendiente.

    Reply
    • percy.pinedo

      E wega ku ta bin akí, ta nèt un bon wega pa nos bai baka.

      Reply
  6. Carlos Larmonie

    Bunita relato Percy. Ku hopi plasér mi a lésa e artíkulo informativo aki. Mi ta keda pendiente di mas di e artikulonan tremendo aki.👍

    Reply
    • Ramses Trapenberg

      Hopi bon pa nos sá konnkosnan a desaroya y ban wak si generashonnan nobo lo sigui kumpra bièchi.
      Mi wela tabata rebendedo di number “vast” pa hende. Su dokter a bisa ta esei tabata mantené su mente te ku 102 aña. Tur kos tin nan pakiko

      Reply
  7. Reginald Victor Römer

    Otro relato mashá importante i mi ta apresiá inmensamente ku bo ta rebibá parti di nos folklor i tradishonnan i kustumbernan i hustorianan! Sigui dal bai Percy 👍🏽🙅🏽‍♂️

    Reply
  8. Max Martina

    Un kos ku semper mi a puntra mi mes ta: Kunatu sèn bendedó di biyèchi ta gana. Anto segun ku mi ta ekspresa e pregunta ei den amigu i konosí mi ta tende kon masha hopi bendedó di biyèchi a kria yu, traha kas i hasi hopikos mas ku e sèn ku nan a gan ku beenta di biyèchi. Mi ta kere lu lo ta un bon idea pa riba un dia lanta un estatua pa rekorda e aporte ku bendedónan di biyèchi a duna na desaroyo di Kòrsou.

    Reply
    • Kahrine Durguti

      No tin un estatua ahinda pero si un mural na e muraya di landsloterij di un di e bendedo di beychi den otrobanda

      Reply

Submit a Comment

Lo no publiká bo email. Áreanan rekerí tin e marka *